Tekst Sandra van Egmond
Foto Wiebe Kiestra/Hollandse Hoogte
Als asielzoekers in Nederland mogen blijven en een verblijfsvergunning krijgen, moet hun plek in het asielzoekerscentrum zo snel mogelijk ter beschikking komen voor nieuwe asielzoekers. Om die uitstroom op gang te houden is in de Huisvestingswet vastgelegd dat deze zogenaamde vergunninghouders landelijk worden verdeeld naar inwonertal van de gemeente. Iedere gemeente krijgt elk half jaar een taakstelling. Het COA koppelt mensen met een verblijfsvergunning aan een gemeente en de gemeente zoekt vervolgens passende woonruimte.
Containerwoningen
De woningmarkt was altijd al gespannen en het huisvesten van de grote groep vergunninghouders legt extra druk op de sociale huursector. In de Huisvestingswet is op dit moment nog bepaald dat vergunninghouders voorrang krijgen als woningzoekenden op de sociale woningmarkt. Er zijn plannen om dit in de loop van 2016 te veranderen. De gemeentelijke taakstelling blijft. Gemeenten kunnen bij gebrek aan voldoende sociale woningen kiezen voor andere vormen van huisvesting, zoals meerdere alleenstaanden in een woning, verbouw van leegstaande kantoren of gebruikmaken van containerwoningen.
Platform Opnieuw Thuis
Gemeenten kunnen bij de huisvesting van vergunninghouders steun krijgen van het Platform Opnieuw Thuis. Het Platform Opnieuw Thuis wil de huisvesting van toegelaten vluchtelingen versnellen en verbeteren. Projectleiders trekken de regio's in om ideeën te verzamelen en door te spreken, om partijen bij elkaar te brengen en obstakels te verwijderen. Kunnen er in een regio bijvoorbeeld kantoorgebouwen getransformeerd worden in woonruimte? Het Platform is een samenwerkingsverband van onder meer gemeenten, woningcorporaties, provincies, COA en VNG
Zelfzorgarrangement
Op dit moment zijn er onvoldoende huizen voor iedereen, waardoor vergunninghouders langer in de opvang van het COA verblijven. Op 7 december verbleven er 15.907 vergunninghouders in de opvang, 32 procent van de totale bezetting. Het COA doet samen met de VNG een beroep op gemeenten om vergunninghouders snel te huisvesten, zodat er in de opvang plek vrijkomt voor nieuwe asielzoekers. Het COA heeft twee zelfzorgarrangementen ontwikkeld om de doorstroom naar gemeenten te bevorderen. Het zelfzorgarrangement (zza), waarbij vergunninghouders tijdelijk zelf in hun opvang kunnen voorzien door bij familie of vrienden te logeren. En het gemeentelijk zelfzorgarrangement (gzza), waarbij gemeenten tijdelijke woonruimte zoals vakantiehuisjes aanbieden aan vergunninghouders die wachten op een huis.
Versnellingsarrangement
In het bestuursakkoord van het kabinet en decentrale overheden van 27 november staat dat de gzza per 1 januari wordt vervangen doorhet gemeentelijk versnellingsarrangement (gva). Gemeenten kunnen het gva inzetten om woonvoorzieningen voor 10.000 vergunninghouders te bekostigen. Vergunninghouders hebben dan geen woonlasten en krijgen zak- en leefgeld. De maximale termijn is 24 maanden vanaf de datum van vergunningverlening.
