Wat is ‘Werken in gedwongen kader’?

Uitgangspunt Wigk

Het uitgangspunt van Wigk is om bij vreemdelingen die niet zelfstandig willen vertrekken belemmeringen voor vertrek zoveel mogelijk weg te nemen en te werken aan een duurzame toekomst. Hierbij is veel aandacht voor het motivatiebegrip, vanuit de gedachte dat ieder mens ergens toe gemotiveerd is en dat motivatie kan veranderen en beïnvloedbaar is.

De motiveringscyclus

Een belangrijk onderdeel van de methodiek Wigk is de motiveringscyclus. Die verdeelt het proces van motiveren methodisch in een aantal duidelijk van elkaar te onderscheiden fases.
Iedere fase kent zijn eigen interventies. Zo wordt in de eerste twee fasen, als er bij de vreemdeling nog geen of weinig motivatie is om na te denken over vertrek en toekomst, motiverende gespreksvoering als instrument toegepast.

In latere fases past mogelijk een andere aanpak beter bij de gesprekken tussen de regievoerder en de vreemdeling. Naarmate de vreemdeling zelf meer overtuigd raakt van de noodzaak tot verandering, verandert de insteek. De gesprekken richten zich dan meer op ondersteuning om de verandering echt tot stand te brengen. In deze fase is sprake van een meer coachende aanpak, zodat concrete doelen bereikt kunnen worden.

Wigk bij de DT&V

De introductie van deze methodiek bij de DT&V was in 2015, acht jaar na oprichting van de dienst. Daarmee startte de DT&V een veranderproces dat ingrijpt op de professionaliteit van de medewerker en impact heeft op de hele organisatie. De jaren 2016 en 2017 stonden vooral in het teken van de een-op-een trainingen. Hierbij leidt een intern opgeleide Wigk-trainer de (senior) regievoerder op in de methodiek. Dit gebeurt op de regionale afdelingen.
In 2018 wordt ingezet op borging en verdere adoptie van de methodiek binnen de DT&V. Omdat Wigk de hele organisatie aangaat, worden op alle afdelingen op maat gemaakte workshops georganiseerd.

Duidelijk is dat de implementatie van Wigk een continu proces is, dat vooral gebeurt tijdens de dagelijkse werkzaamheden van de regievoerder. Intervisie, reflectie, met elkaar meelopen, themabijeenkomsten, coaching dragen hier allemaal aan bij.

Ervaringen

Door de medewerkers van de DT&V is Wigk over het algemeen met enthousiasme ontvangen. Veel voorkomende reacties op de methodiek zijn dat er samenhang wordt ervaren en dat kwartjes beginnen te vallen. Een andere veelgehoorde reactie is dat regievoerders voor een deel al op deze manier werkten, maar dat dit nu een naam heeft gekregen. Ook hierdoor wordt samenhang ervaren.

Een regievoerder zei laatst: “Je verbreedt je blik door op een andere manier het dossier te bestuderen. Hierdoor ga je ook andere vragen stellen, word je creatiever in het bedenken van oplossingen, samen met de betrokken vreemdeling.”

Regievoerders leren door de toepassing van deze methodiek om door te vragen naar onderliggende motieven en gevoelens. Pas als je die kent, weet je waar de werkelijke belemmeringen zitten om te willen of kunnen terugkeren. Meestal zit dáár de sleutel om samen met de vreemdeling perspectief te scheppen in het land van herkomst. 

Vragen

Heeft u vragen over de methodiek Werken in gedwongen kader (Wigk), mail dan naar wigk@dtv.minvenj.nl.

Illustratie: Ilse Weisfelt