Foto DT&V

Vijftien jaar geleden, op 24 januari 2007, begon de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) als de professionele uitvoerder voor terugkeer van vreemdelingen zonder rechtmatig verblijf in Nederland. De dienst is als gespecialiseerde terugkeerorganisatie uniek in Europa.

Destijds verkondigden landelijke media: “De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) krijgt een zusje: de Dienst Terugkeer & Vertrek … ‘Geen toelatingsbeleid zonder terugkeerbeleid,’ luidt het adagium van de nieuwe instelling.” In negen maanden tijd stampten kwartiermakers een dienst van 450 medewerkers uit de grond die startte in een pand aan de Haagse Prinses Beatrixlaan.

Nu, vijftien jaar later, werken DT&V’ers al lang niet meer alleen vanuit Den Haag, maar zoveel mogelijk daar waar de vreemdeling is. Dat betekent verspreid over veel locaties door het hele land, waaronder de asielzoekercentra, detentiecentra en gezinslocaties.

IND Jaarcijfers 2021: Ondanks corona toch druk jaar voor IND

De IND heeft in 2021 ruim 194.000 aanvragen ontvangen. Het gaat om mensen die in Nederland willen werken, studeren, bij hun familie willen wonen, asiel aanvragen of Nederlander willen worden door naturalisatie. Afgelopen jaar was het daarmee voor de IND weer net zo druk, of soms zelfs drukker, als in de jaren voorafgaand aan de coronacrisis, die zich vooral in 2020 kenmerkte door veel reisbeperkingen. 

De IND kreeg flink meer naturalisatieverzoeken. Het aantal mensen dat in 2021 Nederlander wilde worden steeg naar 59.680, ten opzichte van 43.660 in 2020 en 44.400 in 2019. Ook het aantal asielaanvragen steeg, meer dan verwacht. Er werden in totaal 40.480 aanvragen gedaan, een forse toename ten opzichte van de twee voorgaande jaren (2020: 24.570 en 2019: 31.380)

Merendeel aanvragen regulier
In 2021 bestond meer dan 70 procent van de verblijfsaanvragen bij de IND uit aanvragen van mensen die naar Nederland willen komen om te studeren, te werken of bijvoorbeeld bij hun familie of gezin te wonen (94.220 aanvragen). De IND ontving het afgelopen jaar 20.560 aanvragen voor Studie, 22.840 voor Kennis & Talent en 42.690 voor Familie & Gezin. Hiermee is het aantal aanvragen weer terug op het niveau van 2019. 

Brexit
Afgelopen jaar kwamen ook 4.730 aanvragen binnen, waarmee Britten na de Brexit hun verblijf in Nederland kunnen regelen. Het totaal aantal aanvragen (sinds 2020) voor deze groep komt daarmee op 39.520. De IND biedt Britten tot 1 oktober 2022 de mogelijkheid om alsnog hun verblijfsdocument aan te vragen en daarmee rechtmatig verblijf te verkrijgen, ook al is de officiële aanvraagperiode inmiddels verstreken. 

Asiel stijgt meer dan verwacht
De IND kreeg in 2021 40.480 asielaanvragen. Het gaat hier om eerste aanvragen, herhaalde aanvragen en aanvragen voor nareis. Dit aantal is circa 30 procent van het totaal aan verblijfsaanvragen bij de IND en een forse toename ten opzichte van de twee voorgaande jaren. Onder de aanvragers bevinden zich ook de ruim 2.200 Afghaanse evacués die hier een verkorte asielprocedure doorliepen. Doordat de instroom hoger is dan verwacht staat het asielproces bij de IND onder druk. de IND staat hiermee voor een grote opgave. Er is een aantal maatregelen genomen om tijdig en zorgvuldig te kunnen blijven beslissen. 

Nareis
Opvallend was de stijging van het aantal aanvragen voor nareis naar 13.980. In voorgaande jaren waren dat er 9.380 (2020) en 6.130 (2019). Het aantal nareizigers dat afgelopen jaar daadwerkelijk Nederland is ingereisd, bedraagt 10.120. Deze toename van zowel het aantal aanvragen als ingereisde nareizigers kan meerdere redenen hebben. Zo werd er in 2021 meer gereisd dan in 2020 mogelijk was vanwege corona. Ook behandelde de IND de afgelopen twee jaar meer aanvragen van asielzoekers, waarop positief kon worden beslist. Na die inwilliging konden asielzoekers hun familieleden naar Nederland halen, wat de stijging in aantallen kan verklaren. 

Meerjarige piek bij naturalisatie
Het aantal aanvragen van mensen die Nederlander willen worden is al een aantal jaren hoog. De stijging is een direct gevolg van de hoge instroom in de voorgaande jaren, met name de hoge asielinstroom van 2015 en 2016. Deze mensen kunnen na een aantal jaar rechtmatig verblijf in Nederland een naturalisatieverzoek indienen.
Ook kreeg de IND het afgelopen jaar aanvragen van RANOV-vergunninghouders voor wie sinds eind vorig jaar versoepelingen om Nederlander te worden gelden. 

De IND kan deze piek in aanvragen opvangen doordat er de afgelopen periode veel is geïnvesteerd om tijdig en zorgvuldig te kunnen beslissen op de naturalisatieverzoeken. Het aanvraagproces is geoptimaliseerd en gedigitaliseerd en is veel aandacht gegeven aan de uitbreiding en begeleiding van het personeel en betere aansturing. 

Minder gerechtelijke procedures
In 2021 was er een afname van het aantal gerechtelijke procedures over beslissingen van de IND: 33.880 ten opzichte van 41.150 (2020) en 54.940 (2019). Ook hier spelen de gevolgen van corona een rol. Enerzijds doordat er in 2020 minder asielaanvragen en reguliere verblijfsaanvragen zijn gedaan. Door corona hebben de rechtbanken het afgelopen jaar ook minder zaken behandeld, waardoor onze juristen minder vaak een beroep hoefden te behandelen. Daarnaast speelt ook een rol dat asielaanvragen de afgelopen twee jaar vaker zijn ingewilligd.

Overzicht IND jaarcijfers 2021

Goede projectresultaten bereikt met Europese subsidie

Het COA kan met subsidie van het Europese Asiel, Migratie en Integratiefonds (AMIF) bijzondere projecten uitvoeren om de opvang en begeleiding van asielzoekers te verbeteren. Eind december hebben we een aantal AMIF-projecten afgerond.

De projecten waren gericht op veiligheid, scholing en training van medewerkers en participatie, integratie en activeren van bewoners. We vertellen jullie graag en met enige trots wat we hebben bereikt. Lees verder op coa.nl.


In het project ‘Participatie en taal’ creëerde het COA voor bewoners een ruim en duurzaam participatie-aanbod op een centrale plek. Zo'n 40 azc's kregen een #Meedoen-balie waar het COA en lokale vrijwilligerscentrales vrijwilligerswerk en andere activiteiten aanbieden. Zoekt jouw organisatie vrijwilligers? Neem dan contact op met een azc in de buurt. Meer weten over het project #Meedoen? Bekijk de video!

Nieuwe video over Bijzonder Vertrek

Terugkeer is een complex werkveld. In verschillende video’s vertellen medewerkers van de DT&V over hun werk. De nieuwste video gaat over het werk van de regievoerder Bijzonder Vertrek.

De regievoerder Bijzonder Vertrek is onderdeel van de Directie Internationale Aangelegenheden (DIA). Deze  geeft invulling aan internationale randvoorwaarden voor het vertrek van bijzondere categorieën vreemdelingen uit Nederland. Denk hierbij aan adequate opvang van minderjarigen, medische noodzakelijke voorzieningen voor patiënten, internationaal identiteitsonderzoek en het organiseren van charters. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het brede internationale netwerk van de directie. Doorgaans begeleidt de regievoerder Bijzonder Vertrek de vreemdeling om deze, conform de gemaakte afspraken, in het land van bestemming goed over te dragen.

Zie voor meer informatie ook het artikel ‘Vertrek met een ziekte: uitstel of medische voorwaarden?’ in deze VreemdelingenVisie.

Asielinstroom in januari 2022

In januari 2022 bedroeg de totale asielinstroom (het totaal van eerste en herhaalde asielaanvragen en nareizigers) 2.720. Ten opzichte van de twee voorafgaande maanden betreft dit een daling: in december 3.751 en in november 4.578.

De top 5 van herkomstlanden van asielzoekers die in januari 2022 een asielaanvraag indienden bestaat uit: Syrië (1.021), Pakistan (214), Turkije (159), Afghanistan (142) en Jemen (120).

Eerste asielaanvragen
Het aantal eerste asielaanvragen bedroeg in januari 1.961. In december was dat 2.417. De top 5 van herkomstlanden van asielzoekers die een eerste asielaanvraag indienden is: Syrië (552), Pakistan (201), Afghanistan (124), Turkije (122) en Jemen (91).

Evacuatie Afghanistan
Van het bij herkomstland Afghanistan genoemde aantal van 124 eerste aanvragen, zijn 52 aanvragen ingediend door personen die uit Afghanistan zijn overgebracht naar Nederland.

Herhaalde asielaanvragen
Het aantal herhaalde asielaanvragen bedroeg in januari 112. In december waren dat er 147. De top 5 van herkomstlanden van asielzoekers die een herhaalde asielaanvraag hebben ingediend is: Iran (18), Syrië (8), Nigeria (7), Russische Federatie (7) en Egypte (6).   

Nareizigers
Het aantal ingereisde nareizigers bedroeg in januari 647. In december waren dat er 1.187. De top 5 van herkomstlanden van nareizigers bestaat uit: Syrië (461), Turkije (37), Jemen (29), Eritrea (27) en staatloos (21).

AMV
Het aantal asielaanvragen ingediend met als doel "Alleenstaande Minderjarige Vreemdeling" (AMV) bedroeg in januari 198. In december waren dat er 281. De top 5 van gestelde herkomstlanden van AMV is: Syrië (84), Eritrea (40), Somalië (16), Afghanistan (12) en Marokko (10).