Tekst Sandra van Egmond
Foto Inge van Mill
De drukte bij het aanmeldcentrum in Ter Apel neemt elke week toe. Elke dag is het weer spannend: lukt het vandaag om iedereen in te schrijven en ’s avonds een bed te geven? Medewerkers van IND en COA geven een impressie van hun werk in Ter Apel.
“De wachtruimtes in het aanmeldcentrum in Ter Apel zitten het grootste deel van de dag overvol,” vertelt Yvonne Helmich, medewerker Asiel bij de IND. “Door de drukte kan de Politie, Afdeling Vreemdelingen Identificatie Mensenhandel (AVIM), niet langer alle asielzoekers op de dag van aankomst registreren. Daarom zet de IND asielzoekers sinds een paar maanden meteen bij binnenkomst in een klantvolgsysteem, zodat we in ieder geval weten wie er in Nederland zijn en wanneer ze aan de beurt zijn voor registratie. Om dat voor elkaar te krijgen hebben we extra medewerkers aangenomen en ook collega’s van andere directies springen elke dag bij.”
Iedereen een bed
“Het asielcomplex in Ter Apel zit elke dag vol”, vertelt Marieke Al Rais, woonbegeleider bij het COA. “We brengen de mensen daarom nu naar andere COA-locaties of noodopvang en crisislocaties elders in het land, zodat ze een bed hebben om te slapen. Dat is voor de afdeling Plaatsing een hoop gepuzzel. Voor ons is het vooral de kunst om iedereen de hele dag op tijd in de juiste bus te krijgen. Soms weten we pas aan het einde van middag welke locaties beschikbaar zijn en zitten de laatste mensen pas ’s avonds laat in de bus. Ondertussen staan de eerste nieuwe asielzoekers dan alweer voor de deur.”
Een hoop geregel
Zodra asielzoekers aan de beurt zijn voor de identificatie en registratie bij AVIM, brengt het COA ze met de bus vanuit hun opvanglocatie weer terug naar Ter Apel. Na de registratie gaan ze door naar de centrale ontvangstlocatie, waar ze een tbc-screening krijgen en het aanmeldgehoor bij de IND plaatsvindt. Marga Kruit-Buurman, woonbegeleider bij het COA: “Het is elke dag een hoop geregel. Alle asielzoekers krijgen in de centrale ontvangstlocatie een intakegesprek, linnenpakket en noem maar op. In de eetzaal zijn we twee keer zo lang bezig met het verstrekken van maaltijden. Om alles voor elkaar te krijgen werken medewerkers geregeld urenlang door. Het COA heeft extra medewerkers aangenomen, maar het kost tijd om die goed in te werken.”
In het weekend werken
Door de overbezetting van opvanglocaties verblijven asielzoekers veelal op meerdere locaties voordat ze starten met de asielprocedure. “Ook op de procesopvanglocaties waar de asielprocedure start moeten ze nog even geduld hebben”, vertelt Remco Jan Maring, operationeel manager bij de IND. “Door de grote toestroom heeft de IND een flinke achterstand. We hebben extra medewerkers ingezet om de achterstand weg te werken, leiden nieuwe mensen op en medewerkers gaan vanaf eind oktober ook in het weekend werken.” Volgens Kruit-Buurman is het belangrijk de asielzoekers steeds opnieuw te informeren over de langere wachttijden: “Bij aankomst in het paviljoen, maar ook op de andere locaties. Daarmee stellen we mensen gerust en voorkomen we onrust.”
Stokkende doorstroming
Dat COA-locaties vol zitten en de doorstroom stokt, merkt Conny Siemelink, senior medewerker ondersteuning COA, elke dag. “De uitstroom naar een asielzoekerscentrum (azc) duurt veel langer dan voorheen. Asielzoekers met een positieve beslissing verhuisden eerder meteen de volgende werkdag naar een azc. Nu kan dat een week duren. Daarnaast blijven vergunninghouders langer in de azc’s. Azc’s zitten voor veertig procent vol met vergunninghouders die wachten op eigen woonruimte in de gemeente.”