Informatie delen, acties uitzetten en zaken prioriteren: De Regietafel in actie

De Regietafel in Budel blijkt een lange tafel waaraan vandaag om de anderhalve meter zes personen zitten: voorzitter Marinka (IND), secretaris Davy (DT&V), Manon (IND), Nicole (DT&V), Lisette (COA) en Jorrit (AVIM). Grote witte vellen aan de muur met notities over acties, inhoud en rollen wijzen op een proces dat in ontwikkeling is. Op tafel: koffie, cake en voor iedere deelnemer een overzicht waarop de zaken staan die besproken gaan worden.

Lijst

Op de lijst staan de asielzoekers die zich gisteren hebben gemeld, dertig in dit geval. AVIM heeft gegevens aangeleverd zoals V-nummer, meegereisde familieleden en het al dan niet aanwezig zijn van een geldig paspoort of andere identiteitsdocumenten. Aan tafel wordt dit, binnen de grenzen van de privacyregelgeving, aangevuld met gegevens die van belang zijn of kunnen zijn voor het verdere asielproces. Denk aan samenloop met andere procedures, de taal waarin gehoord moet worden, maar ook de vertrekmogelijkheden als de aanvraag door de IND mocht worden afgewezen.

Voor de vergadering heeft een ieder de eigen systemen gecheckt. Waar nodig worden actiepunten besproken om het dossier verder te completeren voordat het de procedure ingaat, zodat het adequater kan worden behandeld. Op dit moment zijn er drie behandelsporen: spoor 1 voor asielzoekers die al een asielaanvraag hebben gedaan in een ander EU-land en kunnen worden overgedragen (Dublin), spoor 2 voor asielaanvragen uit een als veilig bekend staand land of van mensen die al bescherming genieten in een ander EU-land en spoor 4 voor de reguliere, algemene asielprocedure (AA).

Achtereenvolgens passeren de aanvragen van asielzoekers uit verschillende Afrikaanse landen de revue. Manon meldt dat het Europese herkenningssysteem Eurodac een hit geeft, maar dat de uiterste overdrachtsdatum (UOD) is verstreken. De asielaanvraag moet dus in Nederland worden behandeld. Ook blijkt deze meneer meerdere aliassen te hebben. Hij heeft zich eerder als amv’er aangemeld, maar later werd bekend dat hij wel meerderjarig is.

Een aanvrager uit Tunesië wordt vooralsnog ingedeeld in spoor 2: Tunesië staat te boek als een veilig land en de kans op asiel is klein. Een volgende Noord-Afrikaanse aanvrager bleek eerst onder een andere naam te zijn geregistreerd, maar AVIM heeft dat inmiddels aangepast.

Euroshopper

De volgende aanvraag blijkt afkomstig van een echte ‘Euroshopper’ . Hij heeft meerdere hits in Eurodac, maar ook hier is de overdrachtstermijn van anderhalf jaar verstreken. De zaak erna leidt tot een langere bespreking. In september is de Noord-Afrikaan overgedragen aan een buurland, maar hij heeft zich opnieuw gemeld in Budel. Toen hem uitgelegd werd dat een asielaanvraag geen kans zou maken, trok hij die in. Toch heeft hij weer een aanvraag ingediend – die moet alleen nog worden getekend.

Iedereen aan tafel is het erover eens dat er alle reden is om er een spoedzaak van te maken. Temeer omdat de man uit een eerder verblijf bij COA bekend is met agressie, en in het verleden in Ter Apel ook in bewaring is gesteld. Dat laatste zal ook nu weer moeten worden afgewogen, maar dan moet de aanvraag wel eerst ondertekend zijn. De secretaris noteert als actiepunt dat AVIM overlegt of betrokkene is te indiceren voor inbewaringstelling. Ook vraagt AVIM na hoe de man in het contact was. Morgen komt de casus opnieuw op de lijst.

De bespreking van de aanvraag van een burger van West-Afrika volgt: zijn zaak blijkt een zogenaamde Dublinzaak te zijn geweest, maar de UOD is in september verstreken. De IND vertelt dat de man in 2018 nog een beroep deed op de regeling voor slachtoffers van mensenhandel en aangaf te behoren tot de groep LHBTI. De aanvraag voor verblijf op deze grond is destijds afgewezen.

De volgende aanvrager blijkt een oude bekende: in het systeem van de IND staan notities over nationale veiligheid. Sms’jes op zijn mobiel duiden op drugshandel. Lisette van het COA meldt dat de man een zwangere echtgenote heeft, die is overgedragen naar Duitsland. Nicole (DT&V) weet dat sprake was van een zorgelijke situatie tijdens een vorig verblijf in het azc. Handhaving is dus een aandachtspunt: AVIM en IND zijn alert.

Dan volgt de aanvraag van een vrouw met een dochter uit de Balkan. Er lijkt een tikfout in het V-nummer te zitten. Na enig uitzoekwerk blijkt dat de vrouw eerder in Griekenland is geregistreerd. Toch is spoor 1 niet van toepassing: in principe worden asielzoekers op dit moment niet teruggestuurd naar Griekenland, tenzij ze daar een asielvergunning hebben gekregen.

Fijnmaziger benadering

Na een halfuur zijn de dertig namen op de lijst besproken. De voorzitter maakt een evaluatierondje. Voor Jorrit (AVIM) is dit de eerste Regietafel waar hij bij is. “Goed om informatie te delen met elkaar. Voor mij moet het type spoor bij een zaak nog wel landen.” Het is even zoeken welke informatie je deelt, stelt Manon. “Maar het is heel zinvol om zaken vooraf te kunnen bespreken, zoals die van de man die zich voor de tweede keer heeft gemeld in Budel.” Nicole vindt het heel waardevol elkaars belangen te kennen. “Normaal staan wij als DT&V als het ware achteraan in de rij.” Het gesprek komt op natte vingerafdrukken. Sommige landen vereisen die bij een aanvraag voor een laissez-passer. Wat zou het AVIM aan inzet vragen om bij de eerste aanmelding bij die landen ook natte vingerafdrukken af te nemen, naast de digitale? Het lijkt de extra moeite meer dan waard.

Ton Boekhoudt, als programmamanager verantwoordelijk voor de ketenbrede implementatie van het vernieuwde Identificatie &Registratieproces, en Robert van der Sande, senior medewerker IND en vanaf het eerste uur betrokken bij de Regietafel, hebben ook meegeluisterd. Ze geven het team een welgemeend compliment. Ton: “Ik vind dat jullie al goed op elkaar zijn ingespeeld. Blijf wel nagaan of er echt geen bijzonderheden zijn die een vlot verloop van de procedure in de weg staan. Uiteindelijk willen we toe naar een meer fijnmazige benadering. Het is mijn droom dat we deze manier van werken zó doorontwikkelen dat we aan de voorkant van het asielproces al weten hoe lang een zaak gaat duren en waar die uitkomt, dat we per zaak voorsorteren op de meest effectieve behandelwijze. Bijvoorbeeld door onderscheid te maken tussen kansrijke en minder kansrijke aanvragen en tussen goed gedocumenteerde asielzoekers van wie de identiteit eenvoudig is vast te stellen en asielzoekers bij wie dat niet het geval is. Kansrijke aanvragers krijgen dan eerder te horen waar zij aan toe zijn en kansarme aanvragen worden zo efficiënt mogelijk afgehandeld zodat de betrokkene niet langer dan nodig in de opvang verblijft.”

Actiepunten

’s Middags staat er nog een tweede bespreekmoment op de agenda, van zaken waarbij het aanmeldgehoor inmiddels heeft plaatsgevonden. Op basis van die informatie bepaalt de Regietafel definitief in welk spoor de zaak instroomt bij de IND. Ook kan, net als bij het eerste overlegmoment, nadere actie wenselijk zijn. Neem de aanvraag van de vreemdeling zonder documenten die aangeeft een vriendin in Zwolle te hebben. Nuttige informatie voor het COA, maar ook voor AVIM en DT&V, met het oog op mogelijk toekomstig illegaal verblijf. Om die reden zal het adres worden nagevraagd.

Van een vrouwelijke asielzoeker is bekend dat zij inmiddels hoogzwanger is, terwijl eerder melding werd gemaakt van een prille zwangerschap. Voor de opvang maakt dit nogal verschil. COA gaat navraag doen op de locatie en bij de hoormedewerker. Ook is er een melding gedaan over de echtgenoot. COA zoekt uit waar deze melding vandaan komt: afhankelijk van de ernst kan dit een spoedzaak worden. Besloten wordt de zaak terug te laten komen op de lijst.
Bij een Syrische man zijn de identiteitsdocumenten nagestuurd en binnengekomen bij de IND. Dat gebeurt tegenwoordig vaak, weet Manon. Het verkleint de kans dat de documenten onderweg verloren gaan.

Na drie kwartier zet de secretaris alle actiepunten op een rij. Voor het volgende overleg, de dag erna, voert elke ketenpartner die zoveel mogelijk uit. Zo stromen de dossiers voorgesorteerd en zo compleet mogelijk de asielprocedure in. Kortom: de beste start van de asielprocedure is een gezamenlijke start.