Foto Freek van den Bergh

Tijdelijke versoepeling mvv-vereiste vanwege COVID-1916 april 2021

De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid versoepelt tijdelijk voor enkele specifieke groepen de eis om naar het buitenland te reizen voor het ophalen van een mvv of voor het indienen van een aanvraag voor een verblijfsvergunning in Nederland.

De maatregelen om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan, hebben namelijk ook gevolgen voor het verblijfsrecht van vreemdelingen. Reizen naar het buitenland wordt ontmoedigd, daarnaast is het voor een aantal nationaliteiten vanwege het vliegverbod op dit moment lastig om (opnieuw) in te reizen.

De IND heeft ook verschillende signalen ontvangen die duidelijk maken dat mensen hierdoor in een lastige positie kunnen komen. Daarom wordt vanaf heden de al in 2020 genomen versoepeling  ten aanzien van het ophalen van de mvv opnieuw toegepast. Het gaat om personen die sinds 15 juni 2020 niet terug hebben kunnen reizen naar het land van herkomst wegens het ontmoedigen van de reisbewegingen, maar voor wie in het buitenland een mvv-aanvraag is  gestart die is ingewilligd. En om personen die tussen 15 juni 2020 en 23 januari Nederland zijn ingereisd en die sinds 15 juni 2020 niet hebben kunnen terugreizen, en voor wie in Nederland een mvv-aanvraag is gestart die is ingewilligd. Onder bepaalde voorwaarden zal worden afgezien van het ophalen van de mvv. 

Tenslotte is een tijdelijke maatregel genomen ten aanzien van de personen die rechtmatig in Nederland verblijven en die door het ontmoedigen van reisbewegingen in een overmachtssituatie dreigen te raken. Aan die personen wordt de mogelijkheid geboden een verblijfsvergunning zonder mvv aan te vragen als zij voldoen aan een aantal voorwaarden.

Lees meer over de voorwaarden voor versoepeling van het mvv-vereiste op onze pagina over het coronavirus.

Herbeoordeling veilig land van herkomst

Op 7 april 2021 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een uitspraak gedaan over de (her)beoordeling van de aanwijzing ‘veilig land van herkomst’.

De uitspraak van de Raad gaat over de herbeoordeling van de situatie in Mongolië, maar ook over de manier waarop de staatssecretaris in het algemeen de veiligheidssituatie in veilige landen van herkomst herbeoordeelt. De Afdeling oordeelt dat de methode die de staatssecretaris gebruikt om de situatie in veilige landen van herkomst te onderzoeken in lijn is met Europese wetgeving en dat de staatssecretaris de situatie in deze landen ook vaak genoeg onderzoekt. Uit de uitspraak blijkt echter ook dat de staatssecretaris bij haar herbeoordeling niet alle beschikbare bronnen gebruikt en ook niet alle bronnen die in de Europese Procedurerichtlijn staan.

De uitspraak is relevant voor de herbeoordeling van andere landen die zijn aangemerkt als veilig en voor de vreemdelingen die uit deze landen afkomstig zijn. Ook in die gevallen geldt dat in de toekomst alle beschikbare bronnen gebruikt moeten worden of moet worden uitgelegd waarom dat niet is gedaan wanneer veilige landen opnieuw worden onderzocht.

Geen zicht op uitzetting naar Marokko

De Raad van State heeft op 2 april 2021 in een drietal zaken geoordeeld dat er geen zicht op uitzetting bestaat naar Marokko. Dit omdat de Marokkaanse autoriteiten al sinds 2019 geen laissez-passers hebben afgegeven ten behoeve van gedwongen terugkeer.

De uitspraak van de Raad van State heeft tot gevolg dat de bewaringen van Marokkaanse vreemdelingen zijn opheven, tenzij de vreemdeling beschikt over een geldig of verlopen reisdocument, Dublinclaimant of EU-statushouder is, op een luchtvaartclaim kan worden uitgezet of er concrete aanknopingspunten bestaan voor een vertrektraject naar een ander land.

Benodigde opvangcapaciteit COA tot 2023

Het COA heeft nog steeds behoefte aan nieuwe locaties, zowel op korte als op middellange termijn. In 2021 zijn nog circa 2.700 extra opvangplekken nodig. Daarbij gaan we ervan uit dat we de gesprekken over verlenging van de aflopende bestuursovereenkomsten positief kunnen afronden. Dit is inclusief 2.000 plekken reservecapaciteit.

Ten opzichte van onze vorige berichtgeving in januari is de behoefte aan extra opvangplekken afgenomen. Dit komt mede doordat door het coronavirus minder asielzoekers naar Nederland zijn gekomen, de IND de achterstanden aan het wegwerken is en omdat het merendeel van de aflopende bestuursovereenkomsten is verlengd. Het is echter nog steeds onzeker hoe de instroom van nieuwe asielzoekers en met name de uitstroom van statushouders naar gemeenten zich in 2021 verder ontwikkelt.

Daarom heeft het bestuur van het COA besloten om op basis van de huidige prognoses het capaciteitsbesluit van januari 2021 te handhaven. Dit betekent dat er tot en met 1 januari 2023 circa 31.000 opvangplekken nodig zijn. Op dit moment voeren we intensief overleg met provinciale regietafels en gemeenten om de overige bestuursovereenkomsten te verlengen en nieuwe locaties te realiseren.

Asielinstroom in februari 202126 maart 2021

In februari bedroeg de totale asielinstroom (het totaal van eerste en herhaalde asielaanvragen en nareizigers) 1.364. Dat is een lichte stijging ten opzichte van januari  (1.349). De grootste stijging is te vinden in de groep van nareizigers.

Eerste asielaanvragen
Het aantal eerste asielaanvragen bedroeg in februari 785. In januari was dat 869. De top 5 van herkomstlanden van asielzoekers die een eerste asielaanvraag indienden is: Syrië (258), Algerije (66), Marokko (63), Eritrea (48) en Afghanistan (36).

Herhaalde asielaanvragen
Het aantal herhaalde asielaanvragen bedroeg in februari 119. In januari was dat 116. De top 5 van herkomstlanden van asielzoekers die een herhaalde asielaanvraag hebben ingediend is: Afghanistan (19), Syrië (17), Iran (15), Venezuela (8) en Irak (7).

Nareizigers
Het aantal ingereisde nareizigers is ten opzichte van de maand februari gestegen en bedroeg 460. In januari was dat 364. De top 5 van nareizigers bestaat uit: Syrië (228),  Jemen (67), Turkije (66), Irak (36) en staatloos (12).

AMV
Het aantal asielaanvragen ingediend door alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV) bedroeg in februari 93. In januari waren dat 100. De top 5 van herkomstlanden van AMV is: Syrië (34), Eritrea (18), Marokko (16), Afghanistan (6), Algerije en Sierra Leone (minder dan 5).

Drie nieuwe leden voor adviesraad COA

De adviesraad van het COA heeft sinds 1 april drie nieuwe leden: Sigrid Verweij, Shermin Amiri en Krishna Taneja. De adviesraad adviseert het bestuur van het COA op diverse aandachtsgebieden binnen het werkgebied van het COA.

Binnen de adviesraad waren enkele vacatures ontstaan doordat de benoemingstermijn van drie leden afliep. Halleh Ghorashi, Gerard van der Wulp en Bernt Schneiders hebben na een termijn van 5 jaar inmiddels afscheid genomen.

Bestuursvoorzitter Milo Schoenmaker: "Mijn dank gaat uit naar de teruggetreden leden van de adviesraad. Zij hebben goed werk verricht, ons gevraagd en ongevraagd geadviseerd en tegengesproken waar nodig. Daarnaast wil ik de drie nieuwe leden van harte welkom heten en hen uitnodigen mee te denken en het COA verder door te ontwikkelen op alle aandachtsgebieden rondom het asieldossier.”

Lees meer over leden van de adviesraad COA.

Schengenevaluatie Terugkeer

In het kader van de Schengenevaluatie Terugkeer heeft een team van tien terugkeerexperts van 15 tot 19 maart verschillende organisaties, locaties en mensen gesproken om zich een oordeel te kunnen vormen over de uitvoering van het Nederlandse terugkeerbeleid.

De experts waren afkomstig van de Europese Commissie, Frontex, Fundamental Rights Agency (FRA) en uit diverse lidstaten. Er is gesproken met alle bij het terugkeerproces betrokken organisaties zoals de Directie Migratiebeleid, IND, het COA, de DT&V, Politie, KMar en DJI. Bezocht werden onder meer de G-pier op Schiphol, het Detentiecentrum Schiphol, de Inspectie Justitie en Veiligheid, het Detentiecentrum Rotterdam, de Gesloten Gezinsvoorziening in Zeist, de Vrijheidsbeperkende Locatie in Ter Apel en het Centrum voor Transculturele Psychiatrie (CTP) Veldzicht. Daarbij werden uiteraard alle veiligheidsmaatregelen en voorschriften rondom corona in acht genomen.

Sinds de inwerkingtreding van het Verdrag van Schengen wordt de juiste en volledige uitvoering van het Schengenacquis om de vijf jaar geëvalueerd door de Europese Commissie en deelnemende lidstaten. Naast terugkeer zijn er evaluaties voor buitengrenzen, SIS/SIRENE, politiesamenwerking, visa en databescherming. Voor ieder evaluatieonderdeel is een deelproject ingericht, waarbij de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) optreedt als projectleider voor het deelproject ‘Terugkeer’.