Tekst Sandra van Egmond
Foto Aan de slag

Vrijwilligerswerk is belangrijk voor azc-bewoners. Ze leren de taal, hebben een zinvolle dagbesteding en bouwen een netwerk op. Een van de projecten om vrijwilligerswerk te doen is Aan de Slag, een initiatief van het COA en Pharos. Al meer dan tienduizend keer hebben azc-bewoners samen met Nederlanders vrijwilligersactiviteiten uitgevoerd.

Aan de Slag is een methode om bewoners van asielzoekerscentra te betrekken bij vrijwilligerswerk in de gemeente. Aan het project doen 27 azc’s mee. Lokale projectteams koppelen zoveel mogelijk bewoners aan vrijwilligersklussen in de gemeente. In die teams werken verschillende partijen met elkaar samen: bewoners en medewerkers van azc’s, maatschappelijke organisaties, gemeenteambtenaren, medewerkers van de vrijwilligerscentrale en vrijwilligers.

Wandelen, koken en bomen snoeien

Inmiddels hebben azc-bewoners samen met Nederlanders meer dan 10.000 keer vrijwilligersactiviteiten uitgevoerd. Het vrijwilligerswerk dat de azc-bewoners doen is heel divers. Het gaat bijvoorbeeld om onderhoud van wijktuintjes en bossen. Of om vrijwilligerswerk in de zorg, zoals activiteitenbegeleiding, wandelclubs en gezamenlijk koken en eten. Maar ook helpen bewoners van het azc bij het organiseren van voetbalwedstrijden, festivals of buurtfeesten.

Win-win

Volgens Jeroen Boerman, beleidsadviseur bij het COA is het een win-winsituatie. “De azc-bewoners stappen door vrijwilligerswerk de maatschappij in, ontmoeten Nederlanders, leren de Nederlandse taal en zijn actief bezig. Ze doen relevante werkervaring op, wat de kans op een baan in de toekomst vergroot. Daarnaast breiden maatschappelijke organisaties hun vrijwilligersbestand uit en krijgen ze gemotiveerde vrijwilligers.”

Vroege integratie en participatie

“Bewoners kunnen zich het beste ook buiten het azc voorbereiden op hun toekomst en daar is vrijwilligerswerk ideaal voor”, zegt Boerman. “Het COA vindt vroege integratie en participatie van bewoners belangrijk. COA-medewerkers doen van alles om bewoners te activeren, maar kunnen niet voor alle bewoners vrijwilligersklussen regelen. Het is dan ook mooi dat vrijwilligerscentrales in de gemeenten leuke klussen verzamelen. Bewoners kunnen op het azc een of twee keer per week naar de infobalie van Aan de Slag en zien daar op de ‘menukaart’ welke klussen ze die week kunnen doen.”

Reacties uit de praktijk

Boerman krijgt positieve reacties van COA-medewerkers op azc’s waar het project Aan de Slag is gestart. “Medewerkers zien dagelijks wat het effect is van vrijwilligerswerk op bewoners. Bewoners krijgen meer structuur in hun leven en hebben meer sociale contacten. Ook op het azc leren ze mensen beter kennen, omdat ze vaak in groepjes naar een vrijwilligersklus gaan. Het zet mensen weer in hun kracht. Vaak zijn het ook hele leuke klussen. In juni konden 25 bewoners van verschillende azc’s zelfs meehelpen op het Oerol festival op Terschelling.”

Resultaten

Op Facebook hebben alle Aan de Slag-gemeenten een pagina met verhalen en foto’s uit de praktijk. Kijk voor een overzicht op: Aandeslag.info/Gemeenten. Op de homepage van Aandeslag.info staan ook de resultaten van het project tot nu toe. Op 5 juli 2018 waren er:

  • 27 gemeenten aan de slag
  • 601 lokale maatschappelijke organisaties betrokken
  • 351 actieve ambassadeurs
  • 10.064 vrijwilligerskoppelingen

Voor meer Aan de Slag in beeld: bekijk het filmpje The benefits of volunteering together!

Brochure voor wie aan de slag wil met asielzoekers

Maatschappelijke organisaties zonder winstoogmerk hebben vaak behoefte aan nieuwe vrijwilligers. Mogelijk komt ook uw organisatie regelmatig handen te kort. In de brochure 'Vrijwilligerswerk door asielzoekers en statushouders in de opvang' van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, vindt u tips en aandachtspunten.