Tekst Heleen Grimmius
Foto Tom van Essenberg
Geregeld dienen vreemdelingen een nieuwe asielaanvraag in als hun eerdere asielaanvraag niet het gewenste resultaat heeft opgeleverd. Medewerkers van de IND buigen zich opnieuw over de aanvraag en nemen een nieuwe beslissing. Sinds 1 juli is de procedure voor het indienen van een herhaalde aanvraag gewijzigd. Michiel Hollebrandse, coördinerend adviseur bij de beleidsafdeling van de IND, legt uit wat er veranderd is.
“Vóór 1 juli konden vreemdelingen schriftelijk aangeven bij de IND dat ze een herhaalde asielaanvraag wilden indienen”, vertelt Hollebrandse. “De IND stuurde hen vervolgens een brief met een afspraak wanneer ze de aanvraag bij de IND konden indienen. Vanaf de indiening van deze aanvraag was er sprake van een nieuwe procedure, waarna de beslistermijn begon te lopen en de vreemdeling recht op opvang had.” Die hele procedure is met ingang van 1 juli gewijzigd.
Feitelijke aanvraag
“Aanleiding voor de wijziging is een uitspraak van de Raad van State”, legt Hollebrandse uit. “Die oordeelde dat de mededeling van een vreemdeling dat hij een herhaalde aanvraag wil indienen, de feitelijke aanvraag is. Vanaf dat moment begint de beslistermijn nu te lopen en ook wordt dan al het recht op opvang van kracht. Daarmee komt de stap te vervallen dat de IND een brief stuurt met daarin de afspraak om de aanvraag in te dienen.”
In persoon
Dat heeft de nodige consequenties voor de uitvoeringspraktijk. Hollebrandse: “Wie sinds 1 juli een herhaalde asielaanvraag wil indienen, moet dat persoonlijk doen in Ter Apel. Dat is niet om de procedure onaantrekkelijker te maken, maar een voortvloeisel uit de wet. Daarin staat dat een aanvraag in persoon moet worden ingediend. En aangezien de mededeling dat iemand asiel wil aanvragen nu als officiële aanvraag wordt gezien, moet dat dus persoonlijk in Ter Apel worden gedaan. Dat geldt overigens niet voor minderjarige kinderen. Ouders mogen namens hun kinderen een herhaalde asielaanvraag indienen.”
Incomplete aanvragen
De afgelopen periode is hard gewerkt aan de voorwaarden om de nieuwe procedure door te kunnen voeren. “Het grootste probleem is dat we vaak te maken krijgen met incomplete aanvragen”, vertelt Hollebrandse. “Bij iedere herhaalde asielaanvraag moet de vreemdeling namelijk toelichten wat de redenen zijn dat opnieuw asiel wordt aangevraagd. Ook moet de aanvraag zoveel mogelijk onderbouwd worden met documenten. Als een toelichting of documenten ontbreken, kunnen wij niet op de aanvraag beslissen. Dat zorgt voor verstoringen en vertragingen in de procedure. In de vernieuwde procedure hebben we deze check daarom helemaal vooraan in het proces belegd. Medewerkers in Ter Apel bekijken bij het indienen van de aanvraag meteen of die compleet is. Is dat niet het geval, dan krijgt de vreemdeling een week de tijd om stukken aan te leveren. Is de aanvraag na een week nog niet compleet, dan stelt de IND de aanvraag buiten behandeling. Dat betekent dat de aanvraag dan niet inhoudelijk wordt beoordeeld.”
Maatwerk
Ook is per 1 juli de maatregel uit het Regeerakkoord in werking getreden dat bij herhaalde asielaanvragen die geen kans van slagen hebben, niet langer een gehoor hoeft te worden gehouden. “Als de aanvraag compleet is, wordt op basis van de stukken beoordeeld of een gehoor nodig is om een zorgvuldig besluit op de aanvraag te nemen”, vervolgt Hollebrandse. “Als al op basis van de stukken blijkt dat de aanvraag geen kans van slagen heeft, wordt een vreemdeling niet uitgenodigd voor een gehoor. In die situatie wordt de aanvraag afgedaan op grond van stukken. Met deze manier van werken, leveren we maatwerk voor elke aanvrager.”
