Kort nieuws

Nieuwe Wet inburgering

De nieuwe Wet inburgering treedt 1 januari 2022 in werking. Wat betekent deze wet voor de samenwerking tussen gemeenten en het COA?

De nieuwe Wet inburgering heeft als doel dat alle inburgeringsplichtigen snel en volwaardig meedoen in de Nederlandse maatschappij, het liefst via betaald werk. Een van de belangrijkste wijzigingen is dat gemeenten de regie krijgen op inburgering, vanaf het moment dat het COA de inburgeringsplichtige aan de gemeente koppelt.

Doorlopende inburgering
Het is van belang om zo vroeg mogelijk te beginnen met activiteiten gericht op integratie en participatie. Het nieuwe stelsel zet daarom in op een doorlopende (inburgerings)lijn vanuit de COA-opvang naar gemeenten. Conform de bestuurlijke afspraken tussen de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) in april 2020, spraken de VNG, SZW en het COA over de samenwerking.

Lees meer over de Nieuwe Wet inburgering en samenwerking tussen gemeenten en het COA.

Verbeteringen voor kinderen in de asielopvang

In opdracht van de Werkgroep Kind in azc heeft onderzoeksbureau Avance onderzoek gedaan naar de leefomstandigheden van kinderen in azc’s. Naar aanleiding van het rapport constateert de werkgroep dat het COA de afgelopen jaren verbeteringen heeft doorgevoerd.

“We hebben inderdaad hard gewerkt om de opvang voor onze jongste bewoners te verbeteren”, aldus COA-bestuurslid Joeri Kapteijns. “Ook ziet de werkgroep ruimte voor verbetering. Die zien wij ook en waar we kunnen gaan we daar zeker werk van maken. We willen kinderen een veilige omgeving bieden waar ze zich kunnen ontwikkelen."

Kwalitatief onderzoek
Onderzoeksbureau Avance deed een kwalitatief onderzoek onder 51 kinderen van 4 opvanglocaties. Ook werden 22 ouders en 29 COA-medewerkers naar hun ervaringen gevraagd. Kapteijns: "We stellen het op prijs dat de Werkgroep Kind in azc dergelijke monitors uitvoert. Daarom werken we er ook actief aan mee. Het helpt ons de leefomstandigheden voor deze kwetsbare doelgroep in onze opvang te verbeteren."

Aanspreekpunt
Uit de monitor blijkt dat ouders en kinderen hun zorgen en gevoelens van onveiligheid niet altijd uiten aan medewerkers van het COA, omdat zij het gevoel hebben dat ‘alles wat je zegt, tegen je gebruikt kan worden in de asielprocedure’. Kapteijns: "Ik kan me voorstellen dat voor veel bewoners de asielketen met al die (hulp)organisaties ingewikkeld is. Als COA proberen we telkens uit te leggen wie welke rol heeft." Alle COA-medewerkers zijn aanspreekpunt voor bewoners, en specifiek is er voor kinderen op locatie de Contactpersoon Kind (CPK). Zij zijn verantwoordelijk voor de coördinatie van het activiteitenaanbod op de opvanglocatie en zij houden het welzijn en de veiligheid van kinderen in de gaten. Uit de monitor blijkt echter dat de rol van CPK’s nog niet overal voldoende verankerd is. Kapteijns: "Iedere locatie heeft een CPK, maar deze behoeft een stevigere verankering. Daar werken we aan."

Meer informatie
De Werkgroep Kind in azc is een coalitie van UNICEF Nederland, Defence for Children, VluchtelingenWerk Nederland, Warchild, De Vrolijkheid en Save The Children Nederland. Klik hier voor het onderzoekersrapport van Avance.

Advies ‘Samen werken aan terugkeer’

Op 22 april presenteerde de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) online het advies ‘Samen werken aan terugkeer’.

Op verzoek van de staatssecretaris Broekers-Knol heeft de adviesraad onderzoek gedaan naar de effectiviteit en zorgvuldigheid van vreemdelingenbewaring en doet de raad aanbevelingen om het beleid en de uitvoering daarvan te verbeteren. Tegelijkertijd geeft de raad aan dat niet te veel verwacht mag worden van bewaring als oplossing voor de terugkeerproblematiek.

De presentatie is terug te kijken het YouTube-kanaal van de adviesraad migratie (ACVZ).

Zie voor het adviesrapport de site van de ACVZ.

Inspectie JenV: uitzettingen verlopen in de regel goed

De Inspectie Justitie en Veiligheid (Inspectie JenV) concludeert dat de gedwongen en begeleide terugkeer van vreemdelingen ook in 2020 doorgaans zorgvuldig, veilig en humaan verliep.

In 2020 is de informatie over het te verwachten gedrag van de vreemdeling en de betrokken advocaat verbeterd ten opzichte van eerdere jaren. Wel beveelt de Inspectie aan om de eenduidigheid en bruikbaarheid van de gezondheidsinformatie over de betrokken vreemdelingen te verbeteren, evenals de registratie van persoonlijke bezittingen.

Door de coronapandemie en daarmee het grotendeels wegvallen van het vliegverkeer bedroeg het aantal begeleide uitzettingen in 2020 342, ten opzichte van 815 in 2019. Er zijn achttien inspecties uitgevoerd op één of meerdere delen van het terugkeerproces.

Sinds de introductie van het toezicht in 2014 zijn de uitzettingen in de regel, op enkele kritische noten na, goed verlopen. Daarom gaat de Inspectie in de toekomst over op een ander vormgegeven toezicht, in de vorm van thematisch onderzoek.

Zie voor de jaarbrief de site van de Inspectie JenV.

Onderzoek EU Terugkeerrichtlijn

Het Europa Instituut van de Universiteit Leiden heeft onderzoek gedaan naar de implementatie van Terugkeerrichtlijn. Die blijkt per land te verschillen.

Dit gebeurde op verzoek van de Dienst Terugkeer en Vertrek en in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Onderzocht is welke invloed de implementatie van de Terugkeerrichtlijn en de interpretatie van bijhorende jurisprudentie met focus op de inbewaringstelling van derdelanders heeft gehad in Nederland. Daarnaast is hetzelfde onderzocht voor België, Denemarken, Duitsland, en Noorwegen. Het blijkt dat de Terugkeerrichtlijn zowel in Nederland als in de geselecteerde landen heeft geleid tot aanpassing van de wetgeving, maar dat de manier waarop invulling wordt gegeven aan de open normen uit de Terugkeerrichtlijn sterk verschilt. In Nederland heeft de wetgever volgens de onderzoekers een meer afwachtende houding aangenomen. Daardoor heeft de rechtspraak in Nederland relatief meer invloed op het terugkeerbeleid dan in de andere lidstaten.

Zie voor het rapport de site van het WODC.