‘Veel klanten zijn blij als ze DNA afstaan’

Bij de loketten in Utrecht, waar Jacobs werkt, is het druk. Klanten komen er hun verblijfsdocument ophalen, laten biometrie of wangslijm afnemen of halen verblijfsaantekeningen in hun paspoort. Jacobs: “Mijn werk is heel divers. Ik verricht verschillende werkzaamheden, maar het afnemen van DNA vind ik het leukst. Dat heeft vooral met de mensen te maken, zij zijn vaak heel dankbaar dat het eindelijk zover is.”

Verwantschapsonderzoek

Voorafgaand aan de DNA-afname heeft de aanvraagprocedure al plaatsgevonden. Van de vreemdeling in Nederland wordt in Utrecht wangslijm afgenomen, van de betreffende familieleden gebeurt dat op de Nederlandse ambassade in het buitenland. Jacobs: “De ambassade stuurt het DNA naar ons. Als wij dan ook in Utrecht DNA afgenomen hebben, gaat het hele pakketje naar het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). Zij voeren het verwantschapsonderzoek uit, ons werk zit er na de afname op.” Het NFI stuurt de uitkomst van het onderzoek naar de beslisafdeling bij de IND. Is er een match, dan mag het familielid naar Nederland komen.

Pasfoto

“Veel klanten zijn blij als ze DNA komen afstaan”, vertelt Jacobs. “Soms is dat heel emotioneel; er zijn mensen bij die hun familie al jaren niet gezien hebben. Voor hen is dit het laatste stapje voor de daadwerkelijke gezinshereniging. Bij sommige dossiers zit een pasfoto van het familielid, die stuurt de ambassade naar ons door om in te scannen. Als ik dat gedaan heb, geef ik de pasfoto mee aan de familie, daar zijn ze dan zo blij mee! Soms hebben ze iemand al zo lang niet meer gezien, dan kan dat heel wat oproepen.”

Indrukwekkend

Hoewel de afname van het DNA zelf een eenvoudige handeling is, zijn het de contacten met deze groep vreemdelingen die het werk voor Jacobs zo bijzonder maken. En soms worden verhalen heel persoonlijk. “Pas kreeg ik een echtpaar met twee jonge kinderen aan de balie”, vertelt ze. “Van alle gezinsleden moest ik wangslijm afnemen. Nadat ik de pakketjes had verzameld, nam de vader mij apart. ‘Mijn kinderen zijn niet van mijn vrouw’, vertelde hij. ‘Hun biologische moeder is kort na hun geboorte overleden, maar dat weten de kinderen niet. Zij weten niet beter of mijn huidige vrouw is hun moeder. Ik zou graag zien dat dat zo bleef, ik wil mijn kinderen geen verdriet doen.’ In die situatie heb ik wel even contact gezocht met de beslisafdeling. Ik kon vast vertellen dat er geen DNA-match met de ‘moeder’ zou zijn en wat daarvan de reden was. Ik heb de beslisser verwezen naar het NFI. Hoe het is afgelopen weet ik niet, maar ik vond het wel indrukwekkend om mee te maken.”

Familie laten zien

Na de afname zit het werk er voor Jacobs op. “Wij horen niet wat er uit het onderzoek komt, dat is aan de beslisafdelingen. Toch blijven sommige zaken je wel bij en natuurlijk ben ik weleens benieuwd hoe het verder is gegaan met sommige mensen.” Dat de DNA-afname ook voor haar klanten bijzonder is, merkte Jacobs onlangs: “Ik was aan het werk toen een collega mij kwam halen. Er stond een man aan de balie die expliciet naar mij vroeg. Toen ik naar hem toeging, bleek het een man te zijn bij wie ik eerder wangslijm had afgenomen. Zijn familie was inmiddels in Nederland en hij wilde mij graag zijn familie laten zien. Dan realiseer je je hoeveel impact dit werk kan hebben op mensen.”